Şanının yüceliğini yüce Allah'ın
el-Kuddûs, es-Selâm, el-Kebîr, el-Muteâl ve bu manayı ihtiva eden
isimlerinin kapsadığı ve onun bütün kemal ve celâl sıfatlarının gerektirdiği
manayı ifade eder.
O başkasına ait bir mülk
(egemenlik ve tasarruf) bulunmasından yahut mülkün (egemenlik ve tasarrufun) bir
payına sahip olunmasından, ona bir yardımcı bulunmasından, bir destek
bulunmasından, onun izni olmaksızın nezdinde bir şefaatçinin yahutta ona rağmen
başkalarını himayesine alacak birisinin varlığından Ehadiyyeti itibariyle
münezzehtir. (Bütün bu hususlarda bir ve tektir.)
O azameti kibriyası, melekûtu
ve ceberutu itibariyle bütün bu hususlarda kendisi ile münazaa
edebilecek yahut yarışacak birisinin bulunmasından ya da güçsüzlükten dolayı bir
dost ve yardımcı edinmekten münezzehtir.
Samediyeti itibariyle eşinin,
evladının, babasının, denginin ve benzerinin bulunmasından yüce ve münezzehdir.
Hayatının, kayyûmiyetinin ve
kudretinin kemali itibariyle ölümden, uyuklamaktan, uykudan, yorulmaktan,
bitkinlikten yüce ve münezzehtir.
İlminin kemali itibariyle
gafletten ve unutmaktan, yerde yahut gökte onun ilminden zerre ağırlığınca bir
şeyin dahi bilgisinin dışında kalmasından yüce ve münezzehtir.
Hikmetinin ve her türlü hamde
layık oluşunun kemali itibariyle herhangi bir şeyi boşuna yaratmaktan, mahlukatı
emirsiz ve nehiysiz başıboş terketmekten, ölümden sonra diriltmeyerek
amellerinin karşılıklarını vermemekten yüce ve münezzehtir.
Adaletinin kemali itibariyle
herhangi bir kimseye zerre ağırlığınca zulmetmekten yahutta onun iyiliklerinin
herhangi bir karşılığını vermemekten yüce ve münezzehtir.
Gani (başkasına muhtaç
olmamak)liğinin kemali bakımından yemekten, rızka ihtiyaç duymaktan yahutta
herhangi bir hususta kendisinden başka bir varlığa muhtaç olmaktan yüce ve
münezzehtir.
O gerek kendisinin kendi zatını, gerekse
de Rasûlünün kendisini vasfettiği bütün sıfatlarda, ta'tilden ve temsilden yüce
ve münezzehtir. Hamdiyle onu tesbih ve tenzih ederiz. Aziz ve celildir. Şanı
yüce ve mübarektir.
O uluhiyyetine
/ ilahlığına, rububiyyetine / rablığına, Esma-i Hüsna'sı ve yüce sıfatlarına
aykırı olan, onlarla bağdaşmayan herbir şeyden yücedir, mukaddestir.
"Göklerde ve yerde en yüksek misal
(sıfatlar) yalnız O'nundur. O, azizdir, hakimdir." (er-Rum, 30/27)
Bu hususta kitab ve sünnetten oluşan
vahyin nassları, çokluğu ve yaygınlığı ile birlikte, bilinen ve anlamları
kavranılan nasslardır.
